ÇAĞLA VERA KILIÇARSLAN
Yetişkinleri anlatan göç hikayelerine aşinayız, peki ya henüz yaşantılarını onlar gibi anlamlandıramayan, seslerinin ulaşılabilirliği sınırlı olan çocukların yaşadıkları?
Maryam’ın ailesi, onun doğduğu ülkeden ayrılmaya karar veriyor. Maryam, Ora’dan kalkan bir uçağa binip ve indiğinde kendini Bura’da buluveriyor. Bura, yabancısı olduğu, her şeyi yeniden keşfetmesi gereken bir dünya ve kitaptaki ilk üç başlık, Bura’nın Maryam için ne demek olduğunu ortaya koyuyor:
Bura’da Maryam oyun oynamıyor çünkü valizler çok doluydu, oyuncak bebekleriyle pelüşlerine yer yoktu, onları ülkesine bırakmak zorunda kaldı.
Araf’ta büyümek
Bura’da Maryam konuşmuyor çünkü okulda konuşulan dil, anne babasının konuştuğu Ora’daki dile hiç benzemiyor. Kafasının içinde iki dil hiç durmadan çekişiyor, Maryam hangisini seçeceğini bilemiyor. Üstelik derinlerde bir yerde, ana dilinden biraz da utanıyor Maryam, Bura’da başkalarından farklı olmak istemiyor.
Bura’da Maryam yemek yemiyor çünkü Ora’da kalan büyükannesinin sıcak ve güven verici yemeklerine karşılık Bura’da, okul kantinindeki tat ve kokular ona yabancı geliyor.
Maryam için rahatlatıcı dönemeç, yumuşak bakışlı, kızıl saçlı küçük bir kız çocuğunun ona yönelttiği “Adın ne?” sorusu ve bir cevap alma ısrarı oluyor. Sonra zaman işini yapıyor, okul bahçesinde renkler belirip dil gevşiyor ve arkadaşlarımız da olunca yüreğimiz hafifliyor.
Yazar Majidi sadeliğinden güç alan bir dille, oyun oynamak, konuşmak ve yemek yemekle arasındaki doğal ilişki zedelenmiş olan bu küçük kızın hissettiklerini olabildiğine gerçek durumlar üzerinden ve bariz bir neden sonuç ilişkisiyle açıklıyor, ülkelere ya da kültürlere işaret eden belirtmelerden kaçınıyor. Böylelikle okuyucunun odağı Maryam’ın iç yolculuğuna ve çalkantılı hislerine yoğunlaşıyor. Ve dünya üzerinde hiçbir çocuk yoktur ki onun için anlaşılmaz durumlar karşısında yaşanılan iç sıkıntısına, herhangi bir şeyi anlamlandıramayan tek kişinin o olduğunu düşündüğünde hissedilen yalnızlığa aşina olmasın…
Çizer Claude K. Dubois ise Maryam’ın sırasıyla perişan, üzgün, yalnız, rahatsız ve nihayet neşeli duygularını resimlerine incelikle aktarıyor, ilkin hikâyede baskın olan gri ve pastel tonları giderek renklileşiyor ve sayfalara yumuşak bir parlaklık yerleşiyor.